ABD yargısında siyasallaşma ve Trump
Eski ABD başkanı Trump için başkanlığı kaybetmesi halinde açılacak davaları, 2020 seçimlerini konuşmaya başladığımız andan beri ele aldık.
Şimdi Trump’ı bir taraftan farklı davalar, diğer yandan Kongre’de 6 Ocak Kongre saldırısı ile ilgili rolünün araştırılması için kurulmaya çalışılan bipartisan komisyon hedef alıyor.
Senato Cumhuriyetçileri, Kongre Binası'ndaki 6 Ocak ayaklanmasını soruşturmak için iki partili bir komisyon kuran yasa tasarısına karşı direniyor.
Cumhuriyetçi senatörler, Perşembe gecesi Amerika'nın Çin ile rekabet gücünü artırmak için planlanmış büyük bir tasarının geçişini erteleyerek, 6 Ocak isyanını araştırmak için bağımsız komisyonu düzenleyen tasarıya dair prosedürsel oylamayı da Cuma geç saatlere kadar ertelemiş oldu.
Trump ve avukatı Rudolph W. Giuliani, başka bir davadaysa; yargıcı Demokratların açtığı Kongre Binası isyan davasını düşürmeye çağırdı.
Avukatı, Giuliani'nin ayaklanmadan önceki miting sırasında "dövüş yoluyla yargılama" ifadesini kullanırken, Kongre Binası'nda meydana gelenlere değil, gelecekteki yasal zorluklara atıfta bulunduğunu söyledi.
Brooklyn federal soruşturması, eski ve şu anki Ukraynalı yetkililerin Giuliani aracılığıyla; yanıltıcı bilgiler yayınlamak da dahil olmak üzere seçimlere müdahale edip etmediğini inceledi. Trump ve Guliani 6 Ocak’ta oyların Kongre’de sayılmasını engellemeye çalışmak ve bu amaçla isyancıları Capitol’e saldırtmakla suçlanıyorlar. Fulton County’de seçim sonuçlarına etki çabası da bir başka bir dava konusu.
Hem ceza hem de hukuki dava cephelerinde, eski Başkan Donald Trump bir dizi dava ve soruşturma ile karşı karşıya. Bazıları başkanlık öncesi iş ilişkilerinden kaynaklanan sivil davalar. Diğerleri, saldırıya uğradığı iddia edilen kadınların hakaret iddiaları.
Ceza suçlamaları zarar verici sonuçlardan biri olacaktır. Eski bir başkanın cezai kovuşturması Amerikan tarihinde yok. Impeachment girişimleri ise yaşandı.
Trump Organization’un vergi ve mülk beyanlarına dair farklı soruşturmalar New York’ta yürümekte.
Trump, işle ilgili davalarından birinde kaybederse, şirketleri büyük cezalara maruz kalabilir. Bu olası cezalardan ayrı olarak bile, imparatorluğun giderek artan borç yükümlülükleri ve azalan gelirleri altında mücadelesi hayli zor. İtibarı düşsün diye bekleyenler var.
Şirket davalarında; vergiler, yatırımcıları yanlış değer göstererek yanıltma, Trump’ın başkanlığı ile ilgili kamusal bütçeleri ticari kullanma, otellerde tahtakurusu iddiaları, şu kullanım vakaları, telefonla spam davaları, telif hakkı davaları ve ayrımcılık davaları dahil olmak üzere, Trump'ın şirketlerini veya Trump Kampanyası’nı içeren çeşitli davalar söz konusu.
Trump Organization’a ve Trump Campaign’e yönelik suçlamalar Trump’ın şahsına yönelsin diye uğraşılmakta. Ancak bu pek mümkün görünmüyor.
Manhattan'ın bölge savcısı geçtiğimiz günlerde eski başkan Donald Trump ve şirketindeki diğer yöneticileri mi yoksa işletmenin kendisinin mi suçlanacağına karar vermek üzere jüriyi topladı.
Cumhuriyetçilerin Büyük kısmı demokratik eyaletlerde ilerleyen bu davaları siyasi görüyor. Davalar Trump’ın şahsına yönelirse bunun son derece politik bir havada ilerlediği kanısı güçlenecek. Örneğin Clinton Vakfı ile ilgili de yolsuzluk iddiaları gündeme gelmişti. Ancak şahsına dokunmadı.
Rutin olan ticari ve diğer organizasyonlara dair davalar karşısında kişilerin şahsının korunması.
İşin kötüsü bu davalar gerçekten siyasi değilse bile görünümü öyle ve kötü bir emsal oluşuyor. Trump henüz başkanken her fırsatta yargı darbesiyle karşı karşıya kaldığını iddia etmişti.
Cumhuriyetçi eyaletler de Biden’ın peşine düşer mi? Asıl soru bu. Biden’ın oğluna dair yeni davalar gelebilir mi sorusu gündemde. Daha önce Delaware savcılığı tarafından Hunter Biden’a yönelik vergi ve kara para aklama yasalarının potansiyel cezai ihlallerine ilişkin soruşturma yürütülmüş, davanın kara para aklama yönü, F.B.İ. ajanların kovuşturma için yeterli delil toplayamadıklarını söylemesi üzerine düşmüştü.
Bu girişim de Trump yönetimi döneminde tam da seçim öncesi geldiği için politik olarak nitelendirilmişti. Adalet Bakanlığı’nın farklı yönetimlerde aldığı pozisyon, bazı adli kadroların seçimle işbaşına gelmesinin kararlarda etkisine dair tartışmalar sürüyor.
Trump’ın Cumhuriyetçi Parti içerisindeki etkinliğine açısından da yürütülen davalar önemli.
