CIA, TALIBAN, AIRBNB, AFGANISTAN VE TURKIYE
G7 liderleri, Amerikan birliklerinin Afganistan'dan çekilmesi için 31 Ağustos tarihini görüşmek üzere bugün acil bir sanal zirvede toplanıyor. Taliban uzatmanın güven sarsacağı uyarısında bulundu.
Dünya liderlerinin Başkan Joe Biden'i daha fazla tahliyeye izin vermek için son tarihi uzatmaya teşvik etmesi muhtemel. Nitekim Pazartesi liderler uzatma yönünde açıklamalar yaptı. Ancak Biden henüz bir değişikliği kabul etmedi.
Afganistan'ın Taliban'ın eline geçmesiyle, Batı’nın gözü bir kez daha İslamcı/cihatçı gruplara döndü.
Afrika'daki örgütler zaferi kutlamakta gecikmedi.
Somali'deki Eş-Sebab’ın , El Kaide bağlantılı Cemaat Nusret el-İslam vel-Müslimin (JNİM) liderinin, Taliban'ı tebrikleri izlendi.
Trump'ın son savunma bakanı vekili Chris Miller tarafından yapılan yeni açıklamalara göre, Başkan Donald Trump'ın üst düzey ulusal güvenlik yetkilileri hiçbir zaman tüm ABD birliklerini Afganistan'dan çekmeyi amaçlamadı. Zaten Trump konuştukça bunun akla yatmadığını dillendiren çok sayıda isim vardı.
Ancak Biden yönetimi de Afganistan’dan çıkmanın çıkarlara uyduğu fikrine katıldı. Afganistan ABD için artık bir ulusal Güvenlik inceliği değildi. Yani Taliban tehdit değildi…
Washington Post, CIA Direktörü William Burns, Kabil'de Taliban lideri Abdül Ghani Baradar ile gizli bir görüşme yaptığını duyurdu.
Yani batı Taliban’ı tebrik eden “İslamcı” radikal örgütleri gözetlerken ABD Savunma bakanlığı kontrol noktalarında diyaloğun sürdüğünü ifade ederken, Doha görüşmelerinde aktör olan Taliban liderliği ile birebir görüşülmüş.
CIA, Taliban toplantısı hakkında yorum yapmaktan kaçındı, ancak tartışmalar muhtemelen ABD ordusunun, ABD vatandaşları ve Afgan müttefiklerini havadan kurtarılmasını tamamlaması için 31 Ağustos tarihini içerdi.
Tahliye uçuşları için Kabil havaalanında yaklaşık 6.500 kişi hala bekliyor. Ve ülkeler hala bu Afgan mülteci akınına nasıl uyum sağlayacaklarını bulma sürecindeler.
Airbnb CEO'su Brian Chesky durumu "zamanımızın en büyük insanı krizlerinden biri" olarak nitelendirdi ve 20.000 mülteciye ücretsiz barınma sözü verdi.
Afganistan'daki kaotik durumun bir başka komplikasyonu ise istihbarat boşluğu. İstihbarat teşkilatları bazı kaynakları Afganistan dışına taşımak zorunda kaldı.
Diğer taraftan ülkeyi terkeden ve çok uluslu güçlere yerdim ederek çıkış hakkı kazananların profilleri içerisinde de Taliban bağlantılı kişiler olduğu da görülüyor.
Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darman'ın Salı günü kısa süre önce Kabil'den kaçan ve Taliban ile mevcut veya geçmişte bağları olduğundan şüphelenilen bir Afgan mültecinin Paris'te gözaltına alındığını doğruladı.
İşin ilginç yanı Fransız Büyükelçiliğinin tahliyesine yardım ettikten sonra bir Fransız uçağına alınan adam, yetkililerin Afgan Taliban'ı ile bağları olduğundan şüphelenmesi üzerine ev hapsine ve sonra da gözetim altına alındı.
Darman’ın, "birkaç dakikalığına" ev hapsinin şartlarını çiğnedikten sonra gözaltına alındığı söylendi.
Diğer taraftan Bennett bu hafta Washington'a geliyor. İran ile anlaşmaya İsrail'in tepkisi ortada. İran, Hindistan ve Pakistan ile Çin'in bulunduğu bölgesel resimde Rusya da tam ortada.
Afgan ordusu devreden çıkarılmış durumda ve silahların durumu belirsiz. Çok daha büyük bir savaşa dönüşerek 3. Dünya savaşı senaryosu gerçek olacak mı? Türkiye tam bu denklemin ortasında NATO ile konumunu güçlendirebilir.
Şu an iç politikanın da etkisiyle geride duruyoruz. Erdoğan BM için New York'a gelecek mi henüz bir açıklama yok. Afganistan için BM insiyatifine dair de net bir şema henüz yok. İlerleyen günler yine hareketli geçecek.
