Trump Pennsylvania'da neye itiraz ediyor?
Postayla oy kullanma ve Trump’ın postayla gelen oyların sayımına itiraz etmesine dair tartışma, elbette politik olmakla birlikte son derece teknik.
Gelin önce ABD seçimlerinde son tabloya, ardından Trump bu
itirazda yasal olarak neye dayanıyor bakalım.
Demokratlar delege sayısında 254 sayısına ulaştı, Trump 214’te
kaldı. 270 delege oyu gerekiyor Başkan olabilmek için. Popüler oyların
çoğunluğunu almak yeterli değil. 2016’da Hillary popular oyları aldı ama delege
sayısı yeterli olmadığı için Trump seçilmişti.
Cumhuriyetçiler 47.9 Demokratlar %50.4 şimdilik.
Oy sayımı ve teslim tarihi
Trump Michigan ve Pennsylvania’da postayla kullanılan
oyların seçim merkezlerine teslim tarihinin seçim gününden sonra olması
gerekçesi ile yargı yoluna gitti. Wisconsin eyalet yasalarına göre oy farkı
yüzde birden az olursa yeniden sayım talep edilebiliyor. Trump kampanyasi,
burada yeniden sayım isteyecek.
Konu Yüksek Mahkeme’ye gelirse, Demokratlar Mahkeme’nin
kararı eyelet yüksek mahkemelerine bırakması gerektiğini düşünüyor.
Bunun nedeni Trump’ın seçim başlamışken Yüksek Mahkeme’ye ölen
üyenin yerine atama yapması. Michigan eyalet sekreteri bu girişimi şuursuzluk
olarak niteledi. Biden kampanyası da itirazdan önce olası itirazın Trump’a daha
büyük yenilgi getireceğini açıklamıştı.
Pennsylvania’nın demokratik valisi de yapılanın yanlış olduğunu,
demokrasinin temel ilkeleriyle çeliştiğini ifade etti.
Pennsylvania’da oyların 88’ine göre Trump önde. Ancak Biden açığı kapatma trendine girmiş görülüyor. Demokratların postayla oy kullandığı biliniyor. Çünkü onlar Kovid-19’a karşı da adaha hassass davranma eğiliminde. Trump taraftarları ise maske takmaya da karşı çıkabiliyorlar. Bu nedenle bu oyların sayılmasına itiraz tabloyu değiştirebilir. Ancak yargıdan olumlu cevap alınır mı göreceğiz.
Pennsylvania yasaları net
Pennsylvania yasaları seçime dair net. Seçim günü seçim
merkezine ulaşmayan oyların sayılması yasak. Pennsylvania Yüksek Mahkemesi,
salgın nedeniyle esneme yapıyor ve postayla oyların 3 Kasım tarihinde teslim
alınmış olması ve 6 Kasım’a kadar iletilmesi şeklinde düzenleme yapılmış. Ancak
Anayasa’ya dair salgın ayrıcalığı tanımak ve yasa yapmak onların yapabileceği birşey
olmayabilir…
Yani Trump yasal olarak haklı olabilir.
Seçim komisyonlarının bazı değişikliklere girmesi sanıldığı
kadar kolay değil. Trump da buradan ilerliyor.
North Carolina’da da benzer değişiklikle, 3 Kasım
tarihinde teslim scanı olan oylar 12 Kasım’a kadar seçim merkezine ulaşması
kabul edilsin diye düzenleme yapıldı. Ancak bu o kadar konuşulmuyor.
Yüksek Mahkeme, PA Yüksek Mahkemesi’nin eyalet yasama organı
tarafından belirlenen kuralları değiştiremeyeceğine karar vermedikçe Trump’ın
yüksek bir kanıt standartı olacak.
Pennsylvania savcısı Trump yönetimi tarafından, seçmenleri demokratlardan seçim yardımı istemeye ikna etmekle ve “oylar eklenirse Trump’ın kaybedeceğini” söylemekle suçlanıyor.
Kritik eyaletlerde son durum
Bir diğer önemli eyalet Arizona Biden’a gitmek üzere.
Buranın netleşmesi Perşembe veya Cuma olacak. Hala sayım sürüyor. Oyların
%86’sı sayıldı, Trump 47.9% ve Biden 50.7% almış durumda.
Georgia’da oyların %98’i sayıldı, Trump 49.8 % Biden
oyların 49.0% una sahip.
Nevada’da sayılan oyların 86% sina göre, Trump
48.7% Biden 49.3% almış durumda.
Detroit’te kendilerini bağımsız gözlemci kabul eden seçim
gözlemcileri seçim merkezine giremedikleri gerekçesi ile toplandı. Bu grubun
demokratlar olduğu aktarıldı ve polis bu grubu engelledi.
New York’ta da çeşitli protestolar gerçekleşti.
Beş eyalet ilk kez Müslüman temsilci seçti
Cumhuriyetçiler Senato’da bir sayı farkla önde. Demokratların
çoğunluk olması için bir üç sayı daha almaları gerekiyor. Başkan kim olursa
yardımcısı otomatik Senato’da sayı yapmakta.
Bazı eyaletler ilk kez kendilerini temsil etmeleri için
eyalet meclisine Müslüman isimler yolladı. 5 demokratik siyasetçi tarih yazdi.
Bu her kademede çeşitlilik olması açısından önemli.
Şimdilik özetlersek;
Biden 71.8 milyon ile tarihte en çok oy alan aday oldu an itibariyle. Önceki rekor 2008 Obama 69.4 milyondu.
Trump 2016’ya göre 5 milyon daha çok oy aldı.
Sandık başı anketine göre seçmenin 1/3’ü ekonomi, 1/5’i ırk
eşitliği, 1/6’sı salgın öncelikli oy kullandı.
