TPP'ye Amerikan protestosu
Sizlere geçtiğimiz aylarda TPP (Trans Pasifik Partnership) olarak kısaltılan ve 12 ülkeyi kapsayan transatlantik anlaşmasına dair Berlin'deki protestoyu yazmıştım. Berlin'de, küçük esnafı ve çiftçiyi baltalayacağı ve ABD'den hormonlu tarım ve hayvancılık ürünlerinin ithalini de beraberinde getireceği gerekçeleriyle büyük bir protesto vardı.
Büyük üreticilerin politika yapıcıları satın aldığı haykırılmıştı . Politikacıların, "büyüklerin" değil halkların çıkarını korumaları gerektiği de... En azından sağlığa zararlı olduklarına inandıkları ürünlerin pazara girmesine izin verilince, yasa mecburiyetiyle de olsa doğru şekilde üretim yapan Avrupalı çiftçinin, fiyat rekabetine dayanamayacağı aktarılmıştı.
TPP aşama aşama ilerlemekte.
Avrupa'nın gerekçelerinin yanında ABD'de de TPP'ye karşı çıkanlar var. Buradaki gerekçe daha ziyade ekonomik.
İşçi liderleri TPP'nin ABD'de işsizlik rakamlarını arttıracağına inanıyorlar. 1994'de hayata geçen NAFTA ve 2000'de Çin ile imzalanan Permanent Normal Trade Anlaşması'nın ardından 60.000 fabrikanın kapandığı ve en ünlü markaların dahi üretimlerini Çin'de yaptırdığı biliniyor. Bunun 4.7 milyon iş kaybına eşit olduğu vurgulanıyor.
İşçi liderleri zorda olsa kendilerine destek veren politikacılar da bulabiliyor. Senator Bernie Sanders bunlardan biri. İşçi birliklerinn protestosunda konuşan Sanders, Vietnam'da işçi saat ücretinin 56 cent e kadar düştüğünü aktardı. Bernie, bu tür ticari anlaşmaların, sadece büyük şirketlerin CEO'larının değil çalışan işçilerin de yararına olması gerektiğine dikkat çekiyor.
Yani giydiğimiz tişört vs mobilya için, örneğin Vietnam'da on saat çalışan bir işçi 5,6$ kazanacak. Bu şekilde beş gün çalışsa haftada 28$ ayda ise 112$ yapmış olacak... Firmanın maliyeti düşecek ve işi dışarıya yaptıran ülkede de işsizlik artacak. ABD'de eyaletlere göre değişmekle birlikte asgari ücret her saat için 9,5$. Aynı hesapla haftada 5 gün çalışılsa haftada 475$, ayda 1900$ etmekte. Bu şekilde çalışan birinin yaşadığı evde aile bireylerinin başka geliri yoksa ve bakmakla yükümlü olduğu tek bir kişi dahi mevcutsa alacağı sosyal yardım da ayrı konu.
Düşük ücret politikalarına sahip ülkelere yapılan yatırım giderek artmakta. Çin ekonomik olarak büyüsede, bu ücretle hayat sürdürmeye çalışan Çin'li işçilerin hayatına bakıldığında durum parlak değil. Buna karşın Çin askeri ve ekonomik alanlarda ilerliyor.
Kongre'nin detayları yavaş yavaş açıklanan TPP ile ilgili ne karar vereceği ilerleyen dönemde görülecek.
