NYT'IN 'KADIN AJAN' HABERİ VE ETİK KODLAR
New York Times'ın web sitesinde rastladığım bir video haber dikkatimi çekti. Suriyeli muhalifler, genç bir kadına, kendilerine rejim tarafından 'ajan' olarak yollandığını itiraf ettiriyorlar.
Kadın kendisinin Dera'lı olduğunu ve hükümetin adamı olduğunu belirttiği Sahdy (muhtemelen Şadi) isimli kişi tarafından muhaliflere getirildiğini söylüyor. NYT'a göre 'Busra Al Şam'ın Dera kasabasından' olduğunu söyleyen İntisar Sementos adlı kadın; muhaliflerce Şam'ın kuzeydoğusundaki Dumair'de yakalanmış.
Bu arada, aslında Dera kentinin Busra El Şam bölgesi demek daha doğru olabilir diye de bir not düşmeli...
Kadın gönderiliş amacının muhalif askerleri cezbederek baştan çıkarmak olduğunu itiraf ediyor.
Bu haber elbette Rejimin savaşta nasıl taktikler uyguladığını göstermek veya muhaliflerin bir 'itirafçıya' davranışlarını göstermek anlamında haber olabilir. Ancak bu ve benzeri haberlerde bir propagandaya alet olmak da çok kolaydır.
Örneğin New York Times, kadının; videonun başlangıcında; muhaliflerin ne kadar inançlı olduklarını söyleyerek onları övdüğünü, bir kadının örtüsüne dokunmadıklarını ve kadınlara yaklaşmadıklarını söylediğini aktarıyor.
New York times'ın bu haberi veriş şeklini örnek göstermek istedim...
Haber metninde ilk olarak kadının itirafları aktarılmış. Ancak altında iki ayrı kutucuğa yer vermişler. Bu kutucuklardan birinin başlığı Bildiklerimiz diğerinin başlığı Bilmediklerimiz şeklinde.
Bildiklerimiz başlığı altında; kadının söylediklerinden öğrenilenler aktarılıyor. Bilmediklerimiz başlığında ise bu videonun; yani itirafın, hangi koşullar altında çekildiğinin bilinmediği vurgulanıyor. İtirafçı kadının bu konuşmayı yapmasında etkili olabilecek durumların sözkonusu olabileceği de ima ediliyor.
Videodan sonra bu kadına ne olduğunun bilinmediği notu da eklenmiş. Böylelikle muhaliflerin merhamet prpagandasına alet olma riski azaltılıyor.
Diğer yandan da bilinmeyenlere dikkat çekerek haber kaynağının güvenilir olmayabileceği notu, okur veya izleyici ile paylaşılıyor.
Bu tarz, habercilikte birşeyleri görüp -görmeme kararı yerine, karanlık noktalara dikkat çekerek haberi görmenin mümkün olduğunun bir örneği.
Kadının isminden ve bazı gözlemlerden alevi kökenli olduğu yorumu eklenmiş. Başlıklarda da kadının korkutulmuş olduğu vurgulanıyor.
Bu video bu şekilde verildiğinde objektiflik ve denge kriteri yerine getirilmiş gibi duruyor. Gerisi de okuyucuya-izleyiciye kalıyor.
Kadın kendisinin Dera'lı olduğunu ve hükümetin adamı olduğunu belirttiği Sahdy (muhtemelen Şadi) isimli kişi tarafından muhaliflere getirildiğini söylüyor. NYT'a göre 'Busra Al Şam'ın Dera kasabasından' olduğunu söyleyen İntisar Sementos adlı kadın; muhaliflerce Şam'ın kuzeydoğusundaki Dumair'de yakalanmış.
Bu arada, aslında Dera kentinin Busra El Şam bölgesi demek daha doğru olabilir diye de bir not düşmeli...
Kadın gönderiliş amacının muhalif askerleri cezbederek baştan çıkarmak olduğunu itiraf ediyor.
Bu haber elbette Rejimin savaşta nasıl taktikler uyguladığını göstermek veya muhaliflerin bir 'itirafçıya' davranışlarını göstermek anlamında haber olabilir. Ancak bu ve benzeri haberlerde bir propagandaya alet olmak da çok kolaydır.
Örneğin New York Times, kadının; videonun başlangıcında; muhaliflerin ne kadar inançlı olduklarını söyleyerek onları övdüğünü, bir kadının örtüsüne dokunmadıklarını ve kadınlara yaklaşmadıklarını söylediğini aktarıyor.
New York times'ın bu haberi veriş şeklini örnek göstermek istedim...
Haber metninde ilk olarak kadının itirafları aktarılmış. Ancak altında iki ayrı kutucuğa yer vermişler. Bu kutucuklardan birinin başlığı Bildiklerimiz diğerinin başlığı Bilmediklerimiz şeklinde.
Bildiklerimiz başlığı altında; kadının söylediklerinden öğrenilenler aktarılıyor. Bilmediklerimiz başlığında ise bu videonun; yani itirafın, hangi koşullar altında çekildiğinin bilinmediği vurgulanıyor. İtirafçı kadının bu konuşmayı yapmasında etkili olabilecek durumların sözkonusu olabileceği de ima ediliyor.
Videodan sonra bu kadına ne olduğunun bilinmediği notu da eklenmiş. Böylelikle muhaliflerin merhamet prpagandasına alet olma riski azaltılıyor.
Diğer yandan da bilinmeyenlere dikkat çekerek haber kaynağının güvenilir olmayabileceği notu, okur veya izleyici ile paylaşılıyor.
Bu tarz, habercilikte birşeyleri görüp -görmeme kararı yerine, karanlık noktalara dikkat çekerek haberi görmenin mümkün olduğunun bir örneği.
Kadının isminden ve bazı gözlemlerden alevi kökenli olduğu yorumu eklenmiş. Başlıklarda da kadının korkutulmuş olduğu vurgulanıyor.
Bu video bu şekilde verildiğinde objektiflik ve denge kriteri yerine getirilmiş gibi duruyor. Gerisi de okuyucuya-izleyiciye kalıyor.
